Lublin nazywany jest stolicą wschodniej Polski – jest największym i najprężniej rozwijającym się miastem po tej stronie Wisły. Bogata historia oraz położenie w wielokulturowym tyglu stanowią o jego szczególnych walorach. Znalazło to swoje szczególne odbicie w różnorodnej architekturze, topografii, a także wpłynęło na jego rozwój społeczno-kulturowy. Te wszystkie cechy stanowią o niezwykłym kolorycie lokalnym tego miasta, czyniąc go niezwykle atrakcyjnym, nie tylko dla turystów, ale także filmowców, którzy z pewnością znajdą tu wiele inspiracji do realizacji swoich projektów.
Historia Lublina
Początki osadnictwa na terenie miasta sięgają VI wieku, jednak miejskie początki Lublina należy wiązać z XI stuleciem i osiedlem o nazwie Czwartek (nazwa wzgórza pochodzi od odbywających się w czwartki jarmarków). Dzięki swojemu położeniu na peryferiach ówczesnego państwa polskiego i zorientowanej na wschód polityki książąt piastowskich, już na przełomie XII i XIII wieku osada zyskała na znaczeniu. To utorowało drogę wzajemnemu przenikaniu się wpływów kulturowych i kontaktów handlowych, które później rzutowały na oblicze i rozwój miasta.
- Unia polsko-litewskaJednym z największych dokonań Jagiellonów było zawarcie 1 lipca 1569 roku w Lublinie unii polsko-litewskiej. Było to ważne wydarzenie na arenie międzynarodowej, wyznaczające kształt polityczny państwa aż po epokę rozbiorową. Podpisanie i zaprzysiężenie nastąpiło na Zamku Lubelskim. Unia łączyła Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w jeden organizm państwowy – Rzeczpospolita Obojga Narodów, w której rządził jeden monarcha. Od tej pory wspólna była polityka zagraniczna i moneta, odrębne zaś skarb, administracja, sądownictwo i wojsko.
- Wielokulturowość i wieloreligijnośćLublin położony jest na pograniczu kulturowym wschodniego i zachodniego chrześcijaństwa. Istniejące tu jeszcze we wczesnym średniowieczu szlaki handlowe sprawiły, że przez wieki miasto tworzyło barwną, wielokulturową i wieloreligijną mozaikę. Mieszkali tu Rusini, Żydzi, Niemcy, Turcy, Ormianie, a także Francuzi, Szkoci, Grecy, Holendrzy i Anglicy. Dużą rolę w kulturowym obrazie Lublina odegrali Włosi. Ich dokonania widoczne są do tej pory w wystroju architektonicznym niektórych kościołów okresu renesansu i baroku.
- Okres zaborówOkres zaborów to jeden z cięższych okresów dla Lublina. Początek rządów austriackich i związane z nim kontrybucje i rekwizycje, przyniósł miastu znaczne zubożenie jego mieszkańców. W 1809 miasto zostało włączone do Księstwa Warszawskiego zaś w 1815 stało się częścią Królestwa Kongresowego w zaborze rosyjskim. Po powstaniu listopadowym miasto dotknęły represje, przemysł i handel podupadły, a cenzura skutecznie hamowała rozwój życia kulturalnego. Ożywienie przyniosły dopiero lata 60. W tym czasie miasto stało się ważnym ośrodkiem władzy Rządu Narodowego. W 1873 ludność miasta wynosiła 28,9 tys., a w 1897 wzrosła do 50,2 tys. W 1877 zbudowano pierwsze połączenie kolejowe oraz powstała dzielnica przemysłowo-handlowa. Nastąpiły także widoczne przeobrażenia w stosunkach społecznych – powstała warstwa zamożnej burżuazji. Formował się kształt urbanistyczny miasta – rosły dysproporcje między bogatym śródmieściem a dzielnicami położonymi na peryferiach. Lato 1915 roku przyniosło koniec rządów rosyjskich w mieście, jednak rabunkowa polityka władz austro-węgierskich odbiła się to na stanie gospodarczym i przemysłowym Lublina. W listopadzie 1918 roku właśnie w tym mieście Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej Ignacego Daszyńskiego ogłosił swój manifest.
- II wojna światowaNiemcy wkroczyli do Lublina 18 września 1939 roku. Już w listopadzie rozpoczęły się pierwsze aresztowania, łapanki, wysiedlenia i egzekucje. Symbolem okupacji stało się więzienie na Zamku oraz siedziba gestapo „Pod Zegarem”, zaś w roku 1941 rozpoczęto budowę wielkiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Zamieszkujących w Lublinie Żydów hitlerowcy zamknęli w getcie obejmującym znaczną część dzielnicy żydowskiej. W kwietniu 1942 roku zostali wywiezieni do obozów zagłady w Treblince, Sobiborze, Bełżcu i na Majdanek. Liczbę ofiar tego ostatniego szacuje się na około 360 tys., z czego 40% to ludność żydowska. Lubelskie „miasto żydowskie” zostało doszczętnie zniszczone. Po jego istnieniu Obecnie zachowały się pojedyncze ślady.Od początku wojny Lublin był ważnym ośrodkiem dla tworzenia się struktur ruchu oporu. W 1944 roku jednostki Armii Krajowej i Armii Ludowej wzięły udział w walkach z garnizonem niemieckim, a do miasta wkroczyły oddziały radzieckie. W sierpniu tego samego roku do Lublina przeniósł swoją siedzibę PKWN, Krajowa Rada Narodowa oraz sztab główny Wojska Polskiego. Oprócz przedstawicieli partii i stronnictw politycznych przebywali tu twórcy kultury, pisarze, uczeni. Przez kilka miesięcy Lublin był stolicą tzw. Polski Lubelskiej.